بایدها و نبایدهای وقت گذرانی با فرزندان
برای اینکه والدین بتوانند بهترین کیفیت ارتباطی را با فرزندان خود تجربه کنند، شناختن بایدها و نبایدهای وقتگذرانی با کودک اهمیت زیادی دارد. این اصول کمک میکنند تعاملات روزمره نهتنها لذتبخش و صمیمی باشند، بلکه به رشد عاطفی، شناختی و اجتماعی کودک نیز جهت دهند. در ادامه، مهمترین کارهایی که والدین باید انجام دهند و مواردی که باید از آنها پرهیز کنند، بر اساس یافتههای علمی و متخصصان حوزه تربیت کودک ارائه شدهاند.
بایدها (کارهایی که باید انجام شود)
-
اختصاص زمان مشخص و منظم به فرزندان
مطالعات نشان میدهد که تعیین زمانهای مشخص روزانه یا هفتگی برای تعامل با کودک، باعث ایجاد احساس امنیت و ارزشمندی در او میشود. این زمانها میتواند شامل گفتگو، بازی، یا فعالیتهای مشترک باشد.
-
تعامل فعال و هدفمند
وقت گذراندن با کیفیت یعنی حضور ذهن کامل، گوش دادن فعال و مشارکت در فعالیتهایی که رشد عاطفی، شناختی و اجتماعی کودک را تقویت میکند. بازی کردن، قصهگویی، آشپزی و حتی انجام کارهای روزمره به صورت مشترک نمونههای مؤثر هستند.
-
گفتگوهای باز و پرسشهای خاص
پرسیدن سوالات باز و خاص درباره روز کودک باعث میشود فرزند احساس کند شنیده و درک میشود و ارتباط عمیقتری شکل میگیرد.
-
ایجاد لحظات شاد و سرگرمکننده
فعالیتهای خلاقانه مثل شب فیلم خانوادگی، بازیهای گروهی، یا اجرای آزمایشهای علمی ساده، علاوه بر سرگرمی، باعث تقویت پیوند عاطفی میشوند.
-
توجه به نیازهای فردی هر کودک
اختصاص وقت جداگانه به هر فرزند، به ویژه در خانوادههای چندفرزندی، از بروز حسادت و رقابت جلوگیری میکند و باعث تقویت اعتماد به نفس میشود.
-
الگو بودن والدین در رفتارهای اجتماعی
کودکان از طریق مشاهده رفتار والدین، مهارتهای اجتماعی مانند مهربانی، همکاری و اشتراکگذاری را میآموزند. وقت گذراندن با کیفیت این مهارتها را تقویت میکند.
نبایدها (کارهایی که باید از آنها پرهیز شود)
-
عدم توجه و حضور غیرفعال
فقط بودن در کنار کودک بدون تعامل فعال و توجه کامل، تأثیر مثبتی بر رشد کودک ندارد و حتی ممکن است باعث احساس تنهایی شود.
-
استفاده از تلفن همراه یا تلویزیون هنگام وقت گذراندن با کودک
حواسپرتی والدین به دلیل استفاده از وسایل دیجیتال، کیفیت وقت گذراندن را کاهش میدهد و کودک احساس میکند مورد توجه واقعی نیست.
-
فشار آوردن به کودک برای انجام فعالیتهای مورد علاقه والدین
اجبار کودک به شرکت در فعالیتهایی که به آن علاقه ندارد، میتواند باعث کاهش انگیزه و ایجاد مقاومت شود. بهتر است اجازه داده شود کودک در انتخاب فعالیتها مشارکت کند.
-
نداشتن برنامهریزی و بینظمی در وقت گذراندن
وقت گذراندن پراکنده و بدون برنامهریزی نمیتواند ارتباط عمیق و پایدار ایجاد کند.
-
مقایسه فرزندان با یکدیگر
مقایسه کودکان با همدیگر باعث کاهش اعتماد به نفس و ایجاد حس رقابت ناسالم میشود و باید از آن پرهیز کرد.
جمعبندی
وقت گذراندن با فرزندان باید با کیفیت، هدفمند و همراه با توجه کامل باشد. اختصاص زمان مشخص، تعامل فعال، ایجاد لحظات شاد و توجه به نیازهای فردی کودکان، از مهمترین بایدهای این فرآیند است. در مقابل، حضور غیرفعال، حواسپرتی والدین و فشار آوردن به کودک برای فعالیتهای ناخواسته، از جمله نبایدهای وقت گذراندن با فرزندان محسوب میشوند.
با رعایت این نکات علمی، والدین میتوانند روابط عاطفی قویتر و مهارتهای اجتماعی و شناختی بهتری را در فرزندان خود پرورش دهند و زمینهساز رشد سالم و موفقیتهای آینده آنها شوند. به منظور ایجاد تعادل در ارتباط با اعضای خانواده، با بسماوا همراه باشید.
منابع جهت مطالعه بیشتر:
تولید و اشتراکگذاری محتوای آموزشی در محیطی سرشار از فناوری
انتخابها و راهبردها، دستورالعملهایی برای تعامل مؤثر در شیوههای یادگیری
ده گام برای یادگیری پیچیده: رویکردی سیستماتیک به طراحی آموزشی چهار مؤلفهای
محتوای الکترونیکی تعاملی: رویکردی نوین در بازیوارسازی برای رضایت دانشجویان
درباره پردیس زارعپور
دانشجوی کارشناسی ارشد اپیدمیولوژی دانشگاه علوم پزشکی تهران/ دستیار پژوهشی مرکز تحقیقات استئوپروز و مرکز تحقیقات غیرواگیر
نوشته های بیشتر از پردیس زارعپور
دیدگاهتان را بنویسید