خود مراقبتی چه چیزی هست و چه چیزی نیست؟

خود مراقبتی یکسری فعالیتهای آگاهانه، هدفدار و قابل یادگیری است که فرد برای خود یا سایر اعضای خانوادهاش انجام میدهد تا سلامت جسمی و روانی، اجتماعی و سایر ابعاد سلامتیاش را حفظ کند یا بدست آورد.
طبق تعریف سازمان جهانی بهداشت، خود مراقبتی شامل توانایی افراد خانواده و جوامع برای ارتقا سلامت، پیشگیری از بیماری، حفظ سلامت و مقابله با بیماری و ناتوانی با یا بدون حمایت تیم درمان است.
خود مراقبتی یعنی توانمندسازی شخص به انتخاب، تصمیمگیری آگاهانه و استقلال جسمی است. خود مراقبتی به عنوان یکی از قدیمیترین انواع مراقبت در دنیا به ما کمک میکند که نیازهای سلامتی را پاسخ دهیم. اما یادمان باشد که خود مراقبتی به معنای خود درمانی نیست. حتی اگر سواد و سلامت و دانش ما در مورد سلامتی و کنترل بیماری ما در حد قابل قبولی باشد، این ما را از مراجعه به پزشک و دریافت مشاوره بی نیاز نمیکند.
در مراقبت خود محور ما به عنوان یکی از اعضا تیم درمان، موظف هستیم با ارائه اطلاع درست و به موقع از شرایط خودمان، تیم درمان را در رسیدن به تصمیم درست یاری کنیم. اینکه با داشتن شرایط یا علائم مشابه از داروها و دستورالعملهایی که یکی از بستگان یا دوستان ما داده شده است را استفاده کنیم، به معنای خود مراقبتی نیست. هم چنین اینکه به جای درمان اصلی از درمانهای تکمیلی یا سنتی به طور سرخود استفاده کنیم، نه تنها از خودمان مراقبت نکردیم بلکه به خود و اطرافیان صدمه میزنیم.
به این نکته مهم توجه کنیم که هدف خود مراقبتی رسیدن به سطح بالاتری از سلامت، استقلال جسمی و توانایی زندگی موثر است در حالیکه خود درمانی میتواند عوارض ناگوار و گاهی غیر قابل جبرانی بر جای بگذارد.
توجه به خودمراقبتی، پلی است به سوی سلامت بهتر و کیفیت زندگی بالاتر. هر گام کوچک در این مسیر، تأثیری بزرگ بر زندگیتان خواهد داشت. با همراهی گروه آموزشی و پژوهشی بسماوا، به اهمیت مراقبت از خود در زندگی روزمره پی ببرید.
منابع برای مطالعه بیشتر:
درباره دکتر مهناز سنجری
دانش آموخته دکترای تخصصی آموزش پرستاری و عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران
نوشته های بیشتر از دکتر مهناز سنجری
دیدگاهتان را بنویسید